Karşı Dava ve Boşanma Davasında Karşı Dava Açma Süresi

1. Karşı Dava

Karşılık dava, mukabil dava, dava-i mütekabile olarak da anılan karşı dava; açılmış ve hala görülmekte olan bir davanın davalısının, asıl davanın davacısına karşı asıl davanın açıldığı mahkemede açmış olduğu davadır.

Kesin yetkinin söz konusu olmadığı hallerde, asıl davaya bakan mahkeme, karşı davaya bakmaya da yetkilidir (6100 Sayılı HMK m. 13).

Hukuk Muhakemeleri Kanunu'na göre (6100 Sayılı Kanun, HMK) Karşı dava açılabilmesi için (HMK m. 132);

a- Asıl davanın açılmış ve halen görülmekte olması,

b- Karşı davada ileri sürülecek olan talep ile asıl davada ileri sürülen talep arasında takas veya mahsup ilişkisinin bulunması yahut bu davalar arasında bağlantının mevcut olması şarttır.

Değinilmiş olan şartlar gerçekleşmeden karşı dava açılacak olursa mahkeme, talep üzerine yahut resen, karşı davanın asıl davadan ayrılmasına; gerekiyorsa dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesine karar verir. Bu noktada belirtilmesi gereken diğer bir önemli husus da karşı davaya karşı, dava açılamayacağıdır (HMK m. 133/3). Karşı dava, cevap dilekçesiyle veya esasa cevap süresi içinde ayrı bir dilekçe verilmek suretiyle açılır. Süresinden sonra karşı dava açılması halinde, mahkeme davaların ayrılmasına karar verir. Asıl davanın herhangi bir sebeple sona ermesi, karşı davanın görülüp karara bağlanmasına engel oluşturmaz (HMK m.134).

Karşı davanın davacısı, davaya ilişkin tüm iddialarını, savunmalarını, karşı tezlerini, varsa ilk itirazlarını karşı davada belirtmek zorundadır. Ayrıca örneğin bir alacak davasında, eğer karşı alacağın miktarı esas davanın miktarından fazla ise bunu da hüküm altına aldırmak için ayrıca harç yatırması gerekmektedir. Davalı da bu davaya karşı tebliğden itibaren 10 günlük yasal süre zarfında davaya karşı diyeceklerini bildirmekle mükelleftir. Eğer bu süreyi geçirirse zorda kaldığı durumları ispat etmesi gerekmektedir. Davalı, karşı dilekçede yer alan hususları kabul edebileceği gibi ret de edebilir.

Davadan feragatten sonra, davalı karşı dava açarsa, karşı davaya bakılıp bakılmayacağına ilişin B. Kuru şöyle bir tespitte bulunmaktadır: Karşı davanın açılabilmesi için derdest (açılmış ve halen görülmekte olan dava) bir dava olmalıdır. Şeklen derdest bir dava bulunsa bile, davanın son bulunduğuna ilişkin mahkeme kararı Yargıtay’ca bozulmadıkça karşı dava açılamaz (B. Kuru; Hukuk Muhakemeleri Usulü Cilt 4, s. 3891. 6. Baskı).

2. Boşanma Davasında Karşı Dava Açma Süresi 

HMK'ya göre karşı dava, cevap dilekçesiyle veya esasa cevap süresi içinde ayrı bir dilekçe verilmek suretiyle açılır. Süresinden sonra karşı dava açılması halinde, mahkeme davaların ayrılmasına karar verir (HMK m. 133). Eğer cevap dilekçesi için veya esasa cevap süresi için ek bir süre alınmışsa bu süre karşı davanın açılma süresini de etkileyecektir. 

Bu halde; boşanma davalarında HMK 132 ve 133'üncü maddesindeki şartlara ve sürelere dikkat edilerek karşılık davası açılmalıdır..

Av. Ferman Kaya

Konuyla ilgili aşağıdaki kararları incelemek faydalı olacaktır.

Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, Esas : 2011/2715, Karar : 2011/4615, Tarih : 15.03.2011

Boşanma Davasının Karşılıklı Olarak Açılması

Karşılıklı olarak açılan boşanma davasında;

Davalı-karşı davacı kocanın davası yönünden de Türk Medeni Kanununun 166/2. maddesi koşulları gerçekleştiğinden, kocanın davasının da kabulüyle boşanmaya karar verilecek yerde yazılı şekilde ret kararı verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.

DAVA VE KARAR

Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarda tarih numarası gösterilen hükmün her iki dava yönünden temyizen tetkiki istenilmekle, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü:

YARGITAY 2. HUKUK DAİRESİ KARARI

Yapılan soruşturma ve toplanan delillerle; evlilik birliğinin sarsılmasına sebep olan olaylarda eşine mesaj çekmek suretiyle hakaret eden kadının kusuru yanında, eşine ve eşinin annesine şiddet uygulayan, kovan kocanın daha ziyade kusurlu olduğu anlaşılmaktadır.

Davalı-karşı davacı kocanın davası yönünden de Türk Medeni Kanununun 166/2. maddesi koşulları gerçekleşmiştir.

O halde davalı-karşı davacı kocanın davasının da kabulüyle boşanmaya karar verilecek yerde yazılı şekilde ret kararı verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.

SONUÇ

Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan sebeplerle ( BOZULMASINA ), bozma nedenine göre kadının boşanma davası ve fer`ilerine yönelik temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, oybirliğiyle karar verildi.

Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2010/18530 E., 2011/19756 K.

BİRLEŞTİRME KARŞI DAVA 

Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm her iki boşanma davası ve ferileri yönünden temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. 

Mahkemece karşı davanın süresinde açılmadığı gerekçesiyle reddine karar verilmiştir. K..şı dava süresinde açılmamış olsa dahi ret kararı verilmeyip esasen tefrik edilmesi gerekir. Ancak karşı dava da boşanmaya ilişkin olduğuna göre davalardan biri hakkında verilecek hüküm diğerinin sonucunu etkileyecektir. Bu itibarla aralarındaki bağlantı nedeniyle tefrik edilse dahi birleştirilmesi gerekecektir. O nedenle dava ve karşı davanın birlikte görülmesi ve delillerin birlikte değerlendirilerek sonuca gidilmesi usul ekonomisine uygun düşecektir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunundaki düzenleme ( md. 133/2, 166/1-4) davaların birleştirilmesine ve birlikte görülmesine engel değildir. Bu sebeple tefrik kararı da verilmeyip davaların birlikte görülmesi ve taraf delillerinin birlikte değerlendirilerek sonuca gidilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, hükmün bu sebeple bozulması gerekmiş, bozma sebebine göre de karşı davacı kadının sair yönlere ilişkin temyiz itirazları ile davacı - karşı davalı kocanın temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekmiştir. 

SONUÇ:Temyiz edilen hükmün yukarıda gösterilen sebeple BOZULMASINA, bozma sebebine göre davalı-karşı davacı kadının sair yönlere dair temyiz itirazları ile davacı-karşı davalı kocanın temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi. 24.11.2011

kaynak: https://emsal.yargitay.gov.tr/VeriBankasiIstemciWeb/yeniTasarim/index.jsp